Polskie Towarzystwo Geograficzne
Oddział w Rzeszowie

Rzeszowski Oddział PTG


1956 - 2016
60 lat Oddziału

KALENDARIUM HISTORII ODDZIAŁU

 4 III 1948 r. – konferencja nauczycieli geografii i geologii zorganizowana przez mgr. Adama Tabora w Liceum Ogólnokształcącym im. Mikołaja Kopernika w Jarosławiu. Udział geografów z ośrodka lwowskiego i krakowskiego. 
1951 r. – utworzenie koła PTG przy Oddziale Krakowskim, w wyniku starań grupy inicjatywnej w składzie: Adam Tabor, Krystyna Andrzejczyk, Stanisława Bochenek, Józef Fijałkiewicz i Franciszek Sulimowski. Przewodniczący – mgr Adam Tabor
1954 r. – uzyskanie samodzielności przez koło, przenie-sienie siedziby do Rzeszowa. Przewodniczący – mgr Stanisław Nowakowski
1956 r. – przekształcenie koła w samodzielny Oddział Polskiego Towarzystwa Geograficznego.

Przewodniczący Koła i Oddziału:

1956 – 1976  mgr Stanisław Nowakowski
1976 – 1979  dr Stanisław Janiga
1979 – 1981  mgr Stanisław Nowakowski
1981 – 1986  mgr Stanisław Kazak
1986 – 1991  mgr Piotr Jahn
1991 – 2014  mgr Aleksandra Kozubal
od 2014         dr Joanna Wład-Michalik  




 

KIERUNKI DZIAŁALNOŚCI 

 

1. Stałe kontakty naukowe z geograficznymi ośrodkami naukowymi, organizowanie konferencji, odczytów, prelekcji, współpraca z Komitetem Okręgowym i Głównym Olimpiady Geograficznej

Oddział Rzeszowski PTG w latach 70. i 80. XX w. był organizatorem licznych konferencji i sesji naukowych o zasięgu regionalnym i ogólnopolskim, z udziałem pracowników naukowych wyższych uczelni Krakowa, Lublina, Wrocławia, Poznania, czy Warszawy (m.in. Stanisław Berezowski, Tadeusz Wilgat, Alfred Jahn, Aniela Chałubińska, Henryk Maruszczak i in.). 
Wśród konferencji warto wymienić: 
- sesję naukową „XX-lecie województwa rzeszowskiego” (Rzeszów, 1964), 
- konferencję naukową „Zagłębie siarkowe” (Baranów Sandomierski, 1966), 
- konferencję naukową „problemy ropy naftowej w Polsce” (przemyśl – Cisowa, 1964),
- konferencję naukową „Gorlicki Okręg Przemysłowy” (Gorlice, 1968), 
- sesje naukowe poświęcone pamięci Stanisława Pawłowskiego (Jasło – Dębowiec, 1969 i 1985),
- sesję naukową „Człowiek a środowisko”, poświęcona dorobkowi naukowemu Władysława Szafera (Rzeszów, 1971), 
- sesję naukową „Kopernik i Jego dzieło” (Rzeszów – Kraków, 1972),
- sesję naukową „Ziemia nasza planeta” (Rzeszów, 1977). 

W okresie swej działalności oddział PTG w Rzeszowie, wspólnie z instytutem Geografii UMCS w lublinie, był organizatorem ogólnopolskich zjazdów PTG (Rzeszów, Bieszczady – 1956, 1970, 2006).
 

We wrześniu 2001 r. Oddział Rzeszowski PTG był organizatorem jubileuszowego 50. Zjazdu PTG, którego tematyką węzłową były „Czynniki i bariery regionalnej współpracy transgranicznej – bilans dokonań”. Zjazd obradował w szczególnych okolicznościach – był to pierwszy rok trzeciego tysiąclecia oraz pierwszy rok funkcjonowania Uniwersytetu Rzeszowskiego. Zjazd składał się z sesji plenarnej (na zamku w Łańcucie), obrad w dziewięciu sekcjach problemowych (Polańczyk) oraz z warsztatów terenowych. W ramach warsztatów terenowych zaproponowano 3 wycieczki: 
- jednodniowe: Polańczyk – Zagórz – Medzilaborce – Jasenowski Zamek – Polańczyk oraz Polańczyk – Krościenko – Rudki – Lwów – Polańczyk, 
- dwudniową: Polańczyk – Barwinek – Bardejów – Bardejowskie Kupele – Preszow – Spiski Zamek – Lewocza – Poprad – Rzeszów.
Obradom towarzyszyły tez wystawy: „Bieszczady na mapach katastralnych” z zasobów Archiwum państwowego w Rzeszowie, „Przyroda i krajobraz Podkarpacia” oraz „Galeria bieszczadzkich artystów”. 

 2. Doradztwo metodyczne i merytoryczne dla nauczycieli geografii realizowane we współpracy z ośrodkami doskonalenia nauczycieli, Okręgową Komisją Egzaminacyjną w Krakowie oraz wydawnictwami edukacyjnymi i kartograficznymi    


Rzeszowski Oddział PTG skupia geografów ze środowiska oświatowego i naukowego Podkarpacia. Działalność Oddziału ukierunkowana jest na wsparcie merytoryczne i metodyczne nauczycieli geografii. Pomocą służyli m. in. członkowie PTG pełniący obowiązki doradców metodycznych: Aleksandra Kozubal, Maria Butkiewicz, Janina Dutkiewicz, Maria Furman, Roman Fedan, Maria Gorczyca, Małgorzata Młynarska, Anna Sycz-Sibiga, Maria Wojnar-Jońca, Witosława Wrona, Wojciech Zakrzewski.
   W 1974 r. zaangażowaliśmy się w ruchu olimpijskim. Pierwsza Olimpiada Geograficzna odbyła się w Rzeszowie. Przewodniczącym komitetu okręgowego został dr Stanisław Janiga. Od drugiej olimpiady połączono nas z komitetem okręgowym w Krakowie. Aktywnymi członkami komitetu byli: Aleksandra Kozubal, Witosława Wrona, Małgorzata Młynarska, Roman Fedan, Barbara Krok, Zuzanna Kobierzyńska. Praca w tym składzie trwała do XLII Olimpiady. Na obszarze woj. podkarpackiego odbyły się trzykrotnie zawody centralne: w I LO w Przemyślu (1980), w I LO w Łańcucie (2007) oraz w I LO w Krośnie (2015).  

PTG służyło pomocą w przygotowaniach do nowej matury. Szkolenia dla nauczycieli prowadziły: Aleksandra Kozubal i Dorota Mróz – ponad 100 osób z woj. podkarpackiego i ok. 30 osób z woj. małopolskiego i lubelskiego uzyskało uprawnienia egzaminatorów maturalnych z geografii. W kolejnych latach do grona osób szkolących dołączyli Małgorzata Młynarska, Robert Szura i Wojciech Zakrzewski. 
    Działała też Komisja ds. Edukacji Geograficznej, której członkami byli Dorota Mróz,  Agata Surdel i Robert Szura. 


Od 13 lat patronujemy konkursowi „Odkryj Świat z Poznaj Światem”, organizowanemu, a w ostatnich latach współorganizowanemu, przez Dorotę Mróz w ZSP Nr 5 w Krośnie.   
     Organizowane są również prelekcje i prezentacje fotografii o zwiedzanych krajach, spotkania z podróżnikami, z przedstawicielami róznych dyscyplin naukowych.  

3. Organizowanie wypraw i wycieczek krajoznaczo-turystycznych po regionie, kraju i świecie

Członkowie Rzeszowskiego Oddziału PTG uczestniczą w wycieczkach po regionie, kraju i za granicą. Pierwsze dłuższe wyprawy miały miejsce pod koniec lat 60. i na początku lat 70. XX w. Zwiedzono wtedy Czechosłowację, NRD, Węgry, Jugosławię, Bułgarię i Rumunię. W następnych dekadach wyruszono na dalsze trasy Europy, Azji,  Afryki, a nawet Ameryki.
   W ciągu ostatnich 30 lat Rzeszowski Oddział PTG zorganizował blisko 50 wycieczek (w tym 26 zagranicznych) i umożliwił swoim członkom zwiedzenie ponad 50 krajów. Organizatorem zdecydowanej większości z nich była Aleksandra Kozubal, a także Małgorzata Młynarska, Dorota Mróz i Piotr Jahn. 
   Organizowane są cykliczne spotkania członków w różnych miejscach na terenie województwa podkarpackiego, połączone z wędrówką po Beskidzie Niskim, Pogórzu Karpackim, wzdłuż karpackich dopływów Wisły, szlakami drewnianego budownictwa sakralnego. 

Aleksandra Kozubal

 
 

Rzeszów, 2014